تعریف گردشگری پایدار
اکوتوریسم یا گردشگری پایدار به نوعی از گردشگری اطلاق میشود که بر حفظ محیطزیست و فرهنگهای محلی تأکید دارد. هدف اصلی اکوتوریسم، ارائه تجربهای نزدیک به طبیعت و فرهنگهای محلی به گردشگران است، بدون اینکه به محیطزیست آسیب برساند.
ویژگیهای اصلی اکوتوریسم عبارتند از:
حفاظت از محیطزیست: اکوتوریسم به حفظ و حفاظت از زیستگاهها و گونههای طبیعی کمک میکند.
تجربههای آموزشی: گردشگران معمولاً با فرهنگهای محلی، تاریخ و اکوسیستمهای مختلف آشنا میشوند.
حمایت از جوامع محلی: اکوتوریسم به جوامع محلی کمک میکند تا از طریق گردشگری درآمد کسب کنند و به حفظ فرهنگ و سنتهای خود ادامه دهند.
سفرهای مسئولانه: گردشگران تشویق میشوند که با احترام به محیطزیست و فرهنگهای محلی سفر کنند.
شاخصهای گردشگری پایدار در طراحی مناظر
رعایت معیارهای اکوتوریسم در طراحی منظر نیازمند توجه به جنبههای مختلف محیطی، اجتماعی و اقتصادی است. در زیر به برخی از این معیارها اشاره میشود:
حفاظت از محیط زیست
- استفاده از مواد و مصالح سازگار با محیط زیست
- حفظ و بازسازی اکوسیستمهای محلی
- طراحی فضاهایی که تنوع زیستی را ارتقا دهند
آموزش و آگاهی
- ایجاد فضاهایی برای آموزش بازدیدکنندگان درباره محیط زیست و فرهنگ محلی
- استفاده از تابلوها و اطلاعات آموزشی در نقاط مختلف
دسترسی پایدار
- طراحی مسیرهای پیادهروی و دوچرخهسواری که کمترین آسیب را به محیط زیست بزنند
- محدود کردن دسترسی وسایل نقلیه موتوری به مناطق حساس
توسعه پایدار جوامع محلی
- مشارکت جوامع محلی در طراحی و مدیریت پروژهها
- ایجاد فرصتهای شغلی برای ساکنان محلی از طریق اکوتوریسم
استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر
- بهرهگیری از انرژی خورشیدی، بادی و دیگر منابع تجدیدپذیر در طراحی منظر
طراحی انعطافپذیر
- ایجاد فضاهایی که بتوانند با تغییرات اقلیمی و نیازهای اجتماعی تطبیق یابند
توجه به فرهنگ محلی
- حفظ و معرفی فرهنگ و سنن محلی در طراحی منظر
- استفاده از نمادها و الگوهای معماری بومی
مدیریت پسماند
- طراحی سیستمهای مدیریت پسماند مؤثر در مناطق گردشگری
- ترویج بازیافت و کاهش مصرف پلاستیک
- با رعایت این معیارها، میتوان طراحی مناظری انجام داد که نه تنها جذاب و زیبا باشند، بلکه به حفظ محیط زیست و ارتقاء کیفیت زندگی جوامع محلی کمک کنند