چمن
چمن‌ها قرن‌هاست که برای بهبود محیط زندگی انسان‌ها مورد استفاده قرار گرفته‌اند. چمن به خاطر کارکردهای کاربردی، تفریحی و زیبایی شناختی به یکی از جزء مهم در مناظر شهری قمداد می شوند. برخی از مزایای زیست‌محیطی و عملکردی چمن شامل بهبود نفوذ آب باران و تغذیه مجدد آب زیرزمینی، محافظت در برابر فرسایش خاک، جلوگیری از گرد و غبار، بهبود و احیای خاک، جذب دی‌اکسید کربن، تعدیل دما و کاهش آلودگی صوتی و تابش نور می‌باشد. علاوه بر این، چمن می‌توانند روابط اجتماعی، بهره‌وری کار، سلامت جسمانی و سلامت روانی افراد را با فراهم کردن محیطی مناسب برای طیف وسیعی از فعالیت‌های تفریحی و اجتماعی افزایش دهند. بررسی‌های روانشناختی، اجتماعی و رفتاری نشان می دهد که وجود فضاهای سبز قابل دسترس و جذاب، بخشی جدایی‌ناپذیر از کیفیت زندگی شهری است. از آنجایی که تقاضا برای فضای سبز در مناطق شهری پرجمعیت همچنان در حال افزایش است، مزایای چمن حتی بیشتر می شود.
علیرغم این مزایا، در دو دهه گذشته دید منفی برای استفاده از چمن در محیط‌های شهری توسط عموم مردم به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک ایجاد شده است. ادعاهایی مبنی بر اینکه چمن مصرف آب بیش از دارد و با مصرف سموم و کودهای شیمیایی سبب آلودگی محیط زیست می‌شود، به این برداشت منفی عمومی دامن زده که منجر به جایگزینی مناطق چمنکاری شده با رویکردهای فضای سبز جایگزین مانند منظرسازی کم نیاز به آب و یا استفاده از چمن‌های مصنوعی به جای چمن‌های طبیعی گردیده است. الگوی‌های از فضای سبز که بخش سخت و نیمه سخت در آنها افزایش می‌یابد ممکن است از نظر زیبایی‌شناسی دلپذیر باشند و به حداقل ورودی از جمله آب برای نگهداری نیاز داشته باشند، با این حال، آنها نمی‌توانند بسیاری از مزایای زیست محیطی مثبت چمن را ایجاد کنند. علاوه بر این، چنین طرح‌هایی با جذب مقادیر زیادی انرژی و سپس تابش آن انرژی گرمایی به ناحیه اطراف می‌تواند باعث ایجاد جزایر حرارتی شود، بنابراین استفاده از چنین طرح‌های نیازمند تخصص بالا است که بتواند تناسب مناسب بین بخش سخت و نرم فضای سبز را به خوبی رعایت کنند. استفاده از چمن مصنوعی به جای چمن طبیعی برای زمین‌های ورزشی به منظور کاهش ورودی‌های مدیریتی پیشنهاد شده است. علیرغم پیشرفت‌های فراوان، چمن مصنوعی به دلیل افزایش سریع گرما تا سطح خطرناک در روزهای گرم تابستان و قرار گرفتن در معرض احتمالی با سرب و سایر فلزات سنگین، مشکلات سلامتی جدی برای کاربران ایجاد می‌کند.
پیشرفت قابل‌توجهی هم در استفاده از آب توسط چمن و هم مدیریت آبشوی سموم آفت‌کش‌ها و عناصر غذایی از چمن در طی دو دهه گذشته صورت گرفته است. بنابراین، هیچ مبنای علمی قابل توجیهی برای تبلیغات منفی اعمال‌شده بر روی چمن‌ها در رسانه‌ها وجود ندارد. به طور که تحقیقات نشان داد که آبشوی مواد مغذی از چمن به طور قابل توجهی کمتر از آبشویی و هدر رفت در سیستم های کشاورزی و جنگلی است. همچنین نشان داده شد که بیشتر سموم و آفت‌کش‌هایی که در حال حاضر در چمن استفاده می‌شوند، خطر نسبتاً کمی برای آلودگی آب‌های زیرزمینی دارند. در صورتی که احداث چمن به درستی انجام شود، به دلیل سطوح بالای مواد آلی و فعالیت میکروبی مرتبط در چمن، می‌تواند محافظت قابل‌توجهی در برابر آبشویی مواد مختلف از طریق بی‌حرکت کردن و تخریب آفت کش‌ها و نیترات‌ها ایجاد کند. با توجه به مصرف آب، چمن اغلب به عنوان عاملی برای هدر دادن آب در ذهن تلقی می‌شود و بنابراین پایدار در نظر گرفته نمی‌شود. با این حال، انتخاب نوع چمن مناسب براساس شرایط منطقه به مقادیر بیش از حد آب نیاز ندارد و در عوض اغلب به آب کمتری نسبت به برخی محصولات کشاورزی، حتی در مناطق خشک نیاز دارد.
استراتژی‌های زیادی برای کاهش آبیاری و سایر ورودی‌های مدیریتی روی چمن و در نتیجه غلبه بر دیدگاه منفی موجود بر روی چمن وجود دارد. استفاده از گونه‌های چمن بومی مقاوم به خشکی و سازگاری مناسب برای یک منطقه یکی از این راهکارها است که می‌تواند منجر به کاهش قابل توجه نیاز به آبیاری، چمن‌زنی و کوددهی شود. چمن‌های بومی با شرایط نگهداری کم به ویژه در مناطق نیمه خشک و خشک سازگاری بهتری دارند و می توانند شرایط استرس زا را به طرق مختلف تحمل کنند و آرامش و زیبایی و حس تعلق به چمن را افزایش دهد. از این رو، علاقه به استفاده از گیاهان بومی در مناظر شهری در بین متولیان فضای سبز رو به افزایش است. استفاده از آب‌های جایگزین (پساب شهری، آب خاکستری خانگی تصفیه نشده یا سایر آب‌های با کیفیت پایین) برای آبیاری چمن به عنوان راه دیگری برای حفظ آب آشامیدنی به ویژه در مناطق خشک و در مناطق شهری پرجمعیت که آب محدود است در نظر گرفته شده است.
منبع:
MUTLU, S.S. and SELİM, C., 2017. Sustainable Landscaping with Turfgrasses. Cumhuriyet Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi, 38(2), pp.187-193