شهر بیوفیلیک
شهر بیوفیلیک (دوستار طبیعت) شهری است که دارای تنوع زیستی و طبیعت فراوانی است که برای حفظ آن طبیعت و همچنین ایجاد خلاقانه اشکال جدید طبیعت توسعه مییابد و ارتباط با طبیعت را تقویت میکند. این شهر آمیخته با طبیعت است که بهطور ایدهآل به ساکنان محلههای شهری توانایی زندگی در محیطهای غوطهور در طبیعت را میدهد. یک شهر بیوفیلیک طبیعت را در هسته اصلی طراحی و برنامهریزی خود قرار میدهد و برای ایجاد فرصتهای فراوان برای یادگیری و ارتباط با این طبیعت کار میکند.
برنامهریزی شهری بیوفیلیک به معنای بازتعریف ماهیت شهرها بهعنوان مکانهایی با طبیعت مبتنی بر حیات وحش ترمیمی است. در واقع، شهرهای بیوفلیک بهعنوان شهرهای با طبیعت فراوان در مجاورت شهرنشینان گفته میشود که ارتباط ذاتی ساکنان و دسترسی به طبیعت را از طریق فرصتهایی برای حضور در بیرون و لذت بردن از جنبههای چند حسی طبیعت با حفاظت و ترویج طبیعت در داخل شهر ارزش میدهند. ازاینرو، شهرهای بیوفیلیک شهرهایی هستند که سیستمهای طبیعی تولید و اکوسیستمی برای پیامدهای تنوع زیستی ایجاد میکنند.
طراحی بیوفیلیک یک راهبرد طراحی پایدار است که قصد دارد با ادغام و پیوند انسان و طبیعت، تغییرات مثبتی را در کاربران ایجاد کند. طراحی بیوفیلیک یک علم کاربردی است که جدیدترین یافتههای مربوط به رابطه انسان و طبیعت را در نظر میگیرد تا فضاهای مصنوعی را با نیاز ذاتی انسان هماهنگتر کند. ارتباط ذاتی انسان با طبیعت دارای مزایای سلامتی و تندرستی متعددی از جمله کاهش استرس، افزایش بهره وری و بهبود رفاه است. با توجه به روند بیوقفه شهرنشینی، این مزایا به طور فزایندهای در طراحی فضاهای شهری، معماری و فضای داخلی ما اهمیت خواهند یافت.
مزایایی استفاده از گیاهان بومی در طراحی شهر بیوفیلیک
ترکیب گیاهان یکی از عوامل کلیدی در طراحی بیوفیلیک است، اما همه گیاهان نقش یکسانی ایفا نمیکنند. در این سیستم، استفاده از ترکیب گیاهان بومی هر منطقه مزایای بیشتری نسبت به افزودن سایر گیاهان ایجاد میکند. گیاهان بومی گیاهانی هستند که بومی یک منطقه یا اکوسیستم خاص هستند. آنها برای رشد در محیط خاص خود تکامل یافته اند و با شرایط محیطی، بارندگی و کیفیت خاک منطقه بهتر سازگار هستند. با ترکیب این گیاهان، ارتباط قوی تری با محیط زیست محلی و تنوع زیستی ایجاد می کنیم.
یکی از مزایای کلیدی استفاده از گیاهان بومی این است که به نگهداری و منابع کمتری نیاز دارند، زیرا قبلاً با محیط محلی سازگار شده اند. این نه تنها اثرات زیست محیطی طراحی را کاهش می دهد، بلکه آن را مقرون به صرفه تر می کند.
مزیت دیگر این است که آنها زیستگاه و غذا برای حیات وحش محلی فراهم میکنند و اکوسیستم متعادلتری ایجاد می کنند که از طیف متنوعی از گونه ها پشتیبانی می کند. این امر به ویژه در مناطق شهری که توسعه اغلب منجر به از بین رفتن زیستگاه های طبیعی شده است، اهمیت دارد.
علاوه بر این مزایای زیست محیطی، ارزش فرهنگی و آموزشی نیز وجود دارد. با نمایش گونه های گیاهی محلی، تنوع زیستی منحصر به فرد یک منطقه را به نمایش میگزاریم و ارتباط عمیق تری با فرهنگ و تاریخ محلی ایجاد می کنیم. این فرصتهای آموزشی را برای بازدیدکنندگان و ساکنان فراهم میکند تا در مورد محیط محلی و اهمیت حفظ آن اطلاعات بیشتری کسب کنند.
در نهایت، کاربرد گیاهان بومی سبب حفظ این گونه ها برای نسل های آینده می شود. با نشان دادن ارزش آنها در طراحی، به اهمیت حفظ اکوسیستم های محلی و تنوع زیستی پی خواهند برد.
اما فراتر از اهمیت اکولوژیکی آنها، این گیاهان فواید بی شماری برای سلامت و تندرستی انسان نیز دارند. استفاده از گیاهان بومی در طراحی بیوفیلیک می تواند به ایجاد حس مکان و هویت کمک کند. طراحان می توانند فضایی منحصر به فردی ایجاد کنند که نشان دهنده فرهنگ و سنت های محلی باشد. این به نوبه خود به وفاق اجتماعی و حس تعلق کمک میکند و سبب تقویت ارتباط عمیقتر با محیط میشود.